Dünyanın En Yalnız Kurbağasına Eş Aranıyor

Bir Sehuenca su kurbağası (Telmatobius yuracare) olan dünyanın en yalnız kurbağasına eş aranıyor. "Romeo" isimli kurbağa türünün son örneği ve bu da onu çok ama çok yalnız yapıyor. Aslında 10 yıldan uzun bir süredir kendi başına yaşıyordu. Ancak nihayet "Juliet" ini bulduğunda bu durumun değişmesini umuyor. Neyse ki haberler iyi.

Dünyanın en yalnız su kurbağası için eş aranıyor

2008 yılında bir biyolog ekibinin onu Bolivya'daki Museo de Historia Natural Alcide d'Orbigny'de müzesine yerleştirdiğinden bu yana esaret hayatı yaşıyor. Biyologlar aynı yıllarda içlerinde Telmatobius türlerinin de olduğu birçok kurbağanın hızla tükenmeye başladığını fark ettiklerinde kendisi için de bir ıslah programı oluşturmaya karar vermiş. Hızlı ölümlerin sebebi ise chytrid adı verilen ölümcül bir amfibi patojeni, bölgeye alabalık girişi, doğal ortamın kaybı, kirlilik ve iklim değişikliği olarak açıklanıyor.

Yeşil gözleri ve gülümseyen surat ifadesiyle Sehuenca su kurbağası
Yeşil gözleri ve gülümseyen surat ifadesiyle Sehuenca su kurbağası

Global Wildlife Conversation (Küresel Yaban Hayatı Koruma) vakfına göre, Romeo'nun türlerini yakalamak hali hazırda çok zor. Bu zamana kadar sadece 10 farklı konumda görülmüşler. Bir zamanlar bu kurbağa yavruları Bolivya Yungas ormanında veya Montane Bulut Ormanı'nda küçük akıntıların dibinde kolayca tespit edilebilmekteydi. Ancak, Romeo müzeye geldiğinden on yıl içinde hiçbir biyolog vahşi bir Sehuenca su kurbağasına rastlamadı.

Bunca zaman yalnız yaşamak Romeo için kolay değil. Yıllarca bir eş aradı ancak son olarak 2017'de umutları tükendi. Bakıcıları bir şeyler yapmaları gerektiğini biliyorlardı. Bu yüzden 2018 Şubat'ında Global Wildlife Conversation, Match.com ve Bolivya Amphibian Initiative (Bolivya Amfibi Girişimi) yeni bir hareket başlattı. Araştırmacılar 15.000 dolarlık "kız arkadaş bulma" projesini hayata geçirdi. Romeo için Match.com web sitesi üzerinden bir arkadaşlık profili bile açıldı.

Su kurbağası için açılan bağış kampanyası işe yaradı

İşe yaradı. Romeo sadece çok fazla şöhret elde etmedi, aynı zamanda memleketi Cochabamba'da bir yıldız oldu. Kampanya 25.000 dolar topladı ve 32'den fazla ülkeden destek aldı. Bu da Bolivya'da geniş çaplı bir arama seferi başlatmak için yeterli oldu. Dünyanın en yalnız kurbağası Romeo için artık umut doğdu.

Romeo'nun profil sayfasında kullanılan hayran çizimi resim (Eric Losh tarafından)
Romeo'nun profil sayfasında kullanılan hayran çizimi resim (Eric Losh tarafından)

GWC'nin Orta Amerika ve Tropik Adalar koordinatörü Chris Jordan tüm bağışların ardından dünyada türünün bilinen son örneği olan bir kurbağaya eş aramak için şimdi gerçekten şanslarının olduğunu ifade eden bir açıklama yaptı. Ekip para toplandıktan hemen sonra aramayı başlatmak için hazırlıklara geçti. Ancak bunun için Bolivya'nın yağmur sezonu olan Kasım – Şubat aylarını beklemeleri gerekiyordu.

Zira Sehuenca su kurbağalarının geçmişte bulunabildiği tek sezon bu aralıktı. Kurbağalar diğer aylarda kaynaklarını boşuna tüketmemek için dışarı çıkmamayı tercih ediyor. GWC ve su kurbağasının saklandığı müze aynı zamanda bir B planı üzerinde de düşünmüş: O da Romeo'nun spermini toplamak ve dondurmak. Eğer bir dişi bulunamazsa veya çiftleşme başarısız olursa vitro döllenme potansiyel bir seçenek olarak kalacak.

Ekip aralık ayında ilk geniş çaplı Sehuenca aramasını başlattı

Bu aralık ayında, geçmişte Sehuenca su kurbağası bulma tecrübesi yaşamış özel bir ekip ile keşfe başlandı. Son birkaç hafta boyunca, keşif ekibi kaygan nehirlerden, akarsuların yakınındaki düzensiz zeminlerde lastik çizmeleri ve yağmurlukları ile dolaşıyor.

Bu türler nadiren sudan çıktığından, bilim adamları her bir kayayı kaldırıyor ve yüzeyin altındaki su kurbağalarına bakıyorlar. Ayrıca kurbağalardan gelen DNA izleri için suyu test ediyorlar. Böylece bir tane bulamamış olsalar bile, kurbağaların bulunabileceği yerleri doğrulayabilirler ve 2019 yılının başlarında yeni bir sefer için geri dönebilirler

Biz bu yazıyı yazarken ekip birkaç kurbağa bulduğunu duyurmuş. Ancak bu kurbağaların aslında Sehuenca su kurbağaları olduğunu doğrulamaları için çalışmaları gerekecek. Yeni yılda muhtemelen başka bir güncelleme daha yapacaklar. Umarız bu Juliet'in bulunduğunu gösteren iyi bir haber olur. Sonuç olarak her şey tüm bu çabaya değer ve yok olmak üzere olan bir tür kurtarılır.