Deniz ejderi veya Sea Dragon, Tazmanya'nın sığ kıyı suları ile güney ve batı Avustralya'da yaşayan küçük bir balıktır. Bu türler, boyutları ve vücut yapılarıyla denizatını andırırlar. Ancak kendilerini avcılardan gizlemelerini sağlayan küçük, yaprak benzeri yüzgeçlere sahiptirler. Denizatı nesneleri kuyruklarıyla tutabilse de, deniz ejderinin kuyrukları kavrama yeteneği sunmaz. Deniz ejderleri sırt ve göğüs kısmındaki şeffaf yüzgeçlerle kendilerini garip bir şekilde iterek yüzerler. Aslında akıntıyı kullanarak hareket ederler.
Deniz Ejderi Türleri
Dünya'da iki ayrı şubeye (phyla) ayrılan üç tür deniz ejderi var.
- Phyllopteryx taeniolatus (common sea dragon veya otlu deniz ejderi): Common veya weedy (otlu) deniz ejderi, Tazmanya kıyılarında ve Doğu Hint Okyanusu'ndan Güney Batı Pasifik Okyanusu'na kadar uzanan Avustralya sularında bulunur. Phylum Phyllopteryx şubesine ait bu deniz ejderleri yüzgeçlerinde küçük yaprak benzeri uzantılar ve birkaç koruyucu diken taşır. Hayvanlar kırmızımsı renktedir ve mor ila kırmızı çizgiler taşır. Erkekler dişilerden daha koyu renkli ve dar gövdelidir. Otlu deniz ejderhası 45 santimetre uzunluğa ulaşır. Resiflerde, deniz yosunlarında ve deniz otlarında yaşarlar.
- Phyllopteryx dewysea (ruby sea dragon): Yakut deniz ejderi ilk kez 2015 yılında keşfedildi. P. Phyllopteryx şubesinden bu tür Batı Avustralya kıyılarında yaşamaktadır. Yakut deniz ejderi, genel anlamda deniz ejderini andırır fakat tamamen kırmızı renklidir. Bilim adamları kırmızı tonların daha fazla emildiği (daha az görünür olduğu) derin sularda rengin hayvanın hayatta kalmasına yardımcı olduğuna inanıyor.
- Phycodurus eques (yapraklı deniz ejderi veya Glauert's sea dragon): P. Phycodurus şubesinden yapraklı deniz ejderinin kendisini yırtıcılardan kamufle eden pek çok yaprak benzeri çıkıntısı var. Tür, Avustralya'nın güney ve batı kıyılarında yaşıyor. Yapraklı (Leafy) deniz ejderi 20 ila 24 santimetre uzunluğunda olurlar.
Deniz Ejderi Nasıl Besleniyor?
Deniz ejderinin ağzında dişler yoktur ancak buna rağmen etoburdur. Mysid karidesi ve amfipodlar gibi larva balıkları ve küçük kabuklular ile beslenirler. Bunları burunları ile emerler. Deniz ejderini yemek isteyen sayısız tür vardır ancak mükemmel kamuflajları onları çoğu saldırıdan korumak için yeterlidir.
Deniz Ejderi Nasıl Çoğalıyor?
Çiftleşme ayları dışında deniz ejderleri yalnız hayvanlardır. Cinsel olgunluğa bir ila iki yaş arasında ulaşırlar. Bir dişi 250'ye kadar pembe yumurta üretir. Onları erkeğin kuyruğuna bırakarak döllenmelerini sağlar. Yumurtalar kuluçka yaması adı verilen bir bölgede depolanır ve çatlayana dek oksijen alır. Denizatlarında olduğu gibi, erkek yaklaşık 9 hafta boyunca yumurtalara özenle bakar. Bu sürenin ardından çatlarlar. Erkek, yavruların yumurtadan çıkmasına yardım etmek için kuyruğunu sallar ve bölgeye kan pompalar. Deniz ejderleri yumurtadan çıkar çıkmaz tamamen bağımsız hale gelir.
Deniz Ejderinin Korunma Durumu
Hem otlu hem de yapraklı deniz ejderleri IUCN'in Tehlike Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi'nde "En Az Endişe Verici" olarak listelenmiştir. Yakut deniz ejderinin korunma durumunu değerlendirmek için yeteri kadar veri bulunmuyor. Bazı deniz ejderleri fırtınalarda zarar görmektedir. Hedef dışı balıkçılık ve akvaryum için yakalanmaları türleri olumsuz etkiler. Ancak en önemli tehdit kirlilik, habitat bozulması ve habitat kaybıdır.
Esaret ve Yetiştiricilik
Denizatı gibi, deniz ejderlerinin de esaret altında yaşaması zordur. Bu hayvanlara sahip olmak yasa dışı olmasa da, Avustralya özellikle onların yakalanmasını yasaklıyor. Yalnızca araştırma ve koruma çalışmaları için izin vardır. Bu büyüleyici hayvanları çoğu büyük akvaryum ve hayvanat bahçesinde bulmak mümkündür.
Araştırmacılar bir süre önce otlu deniz ejderini başarılı bir şekilde çiftleştirdiler. Hawaii'nin Kona kentindeki Ocean Rider, yapraklı deniz ejderlerini çiftleştirmeyi ve yumurta üretmeyi başarmış olsa da, henüz hiçbir deniz ejderi esaret altında doğmadı.
