Filmlerdeki Özel Efektlerde Kullanılan Maddeler

"Oz Büyücüsü"ndeki Teneke Adam'ı oynayan Buddy Ebsen, makyajının metal ile oluşturduğu toksisite nedeniyle hastaneye kaldırılmıştı.

Yazar Burcu Kara
fosforlu madde

Filmlerin havalı görünmesini sağlayan şey sihir değildir. Ekranda görülen birçok şey genelde bilgisayar grafikleri, aynalar ve duman kullanılarak yapılır. Bunlar "bilim" için biraz süslü tabirler olsa da özel film efektlerinin ve sahne sanatlarının arkasındaki bilim göz ardı edilemeyecek kadar ilginçtir. Öyle ki bu özel efektlerin birçoğunu kendiniz de yapabilirsiniz.

Filmlerde Kullanılan Özel Efektlerin Ardındaki Kimya

özel efektlerin arkasındaki bilim kimya kuru buz

Duman ve Sis

Ürkütücü dumanlar ve sisler kamera filtresi kullanılarak simüle edilebilir. Ancak kimya numaraları gerçekçilik için sıkça tercih edilir. Kuru buz, sis üretmenin en popüler yöntemlerinden biridir fakat filmlerde kullanılan başka yöntemler de vardır. Sıvı azot, glikol ve su dumanı makineleri bu özel efekti oluşturan araçlar arasındadır.

Kuru buz katı karbondioksittir. Kuru buzu sıcak suya ya da buhara koyarak yoğun bir sis oluşturabilirsiniz. Etraftaki havanın sürekli olarak soğutulması havadaki su buharını yoğuşturur ve efekti güçlendirir. Kuru buz ile temas soğuk ısırması (frostbite) riski taşır.

Diğer taraftan sıvı nitrojen ekstra bir şey gerektirmez. Nitrojen havayı daha uçucu ve soğuk yapar. Ancak nitrojen sisi çabuk yere çöker ve tehlikelidir. Aşırı kullanımı dokulara zarar verir ve ölüme yol açabilir. Odadaki nitrojen yoğunluğu arttıkça oksijen yoğunluğu azalır. Bu da boğulma riskini artırır.

Atomize glikol duman makinelerinde kullanılır. Birçok makinede su, glikol ile karıştırılır. "Fog juice" ya da sis likiti olarak bilinen şey damıtık su eklenmiş glikol, gliserin ve mineral yağı karışımından oluşur. Glikol ısıtıldığında sahnede bir tür sis ya da pus oluşturur.

Renkli Alev

Filmlerdeki özel efektlerin arkasındaki bilim kimya yeşil alev

Renkli alevler için günümüzde daha çok bilgisayarlara başvurulur. Zira genelde kimyasal reaksiyonlardan daha kolaydır. Ancak filmlerde ve sahne oyunlarında sıklıkla kimyasal yeşil ateş kullanılır çünkü yapımı basittir. Farklı kimyasal maddeler ekleyerek aleve farklı renkler vermek de mümkündür. Sevilen bir film özel efektidir.

Ateş renklendirici tozlar ve ateşe verdikleri renkler şöyledir:

  • Lityum klorid: Parlak kırmızı
  • Stronsiyum klorür veya stronsiyum nitrat: Kırmızı
  • Kalsiyum klorid (renk açıcı bir toz): Turuncu
  • Sodyum klorid (masa tuzu) veya sodyum karbonat: Sarı
  • Boraks: Sarımsı yeşil
  • Bakır sülfat veya borik asit: Yeşil
  • Bakır klorid: Mavi
  • 3 parça potasyum sülfat, 1 parça potasyum nitrat (güherçile): Mor
  • Potasyum klorid: Pembe
  • Magnezyum sülfat (epsom tuzları): Beyaz

Karanlıkta Parlama

Filmlerdeki özel efektlerin arkasındaki bilim kimya karanlıkta parlama floresan fosfor

Bir şeyin karanlıkta parlamasını sağlamanın ana yönteminden biri fosforlu boya kullanmaktır. Boya parlak ışığı emer ve ışıklar söndüğünde bir kısmını yaymaya devam eder. Diğer yöntem floresan veya fosforesan maddelere siyah ışık uygulamaktır. Siyah ışık, gözlerin göremediği ultraviyole ışıktır. Birçok siyah ışık aynı zamanda mor ışık da yayar, bu yüzden tümüyle görünmez olur. Kamera filtreleri mor ışığı filtrelediğinde geriye objedeki parıldama kalır. Yaygın bir özel efekt tekniğidir.

Kemilüminesans reaksiyonlar da bir şeyi parlatmak için iyidir. Elbette bir filmde her zaman hile yapabilir ve yaratıcı ışığı kullanabilirsiniz.

Chroma Key

chroma kay

Mavi ekran ya da yeşil ekran (ya da herhangi bir renk) Chroma key efekti oluşturmak için kullanılabilir. Tek tip bir arka plan ile çekilen fotoğraf veya videodaki bu renk bilgisayar kullanılarak kareden çıkarılır. Böylece arka plan kaybolur. Sahnenin başka bir yerde çekildiği izlenimini vermek içinse boşalan arka plana herhangi bir sahne eklemek yeterlidir. Bu özel efekt hemen her filmde kullanılır.

Sahte Kan

Filmlerdeki özel efektlerin arkasındaki bilim kimya sahte kan

Gereksiz miktarda kan kullanmak çoğu filmin doğasında vardır. Sahte kan yapmak için kullanılan malzemelerden bazıları içilebilir ya da yenilebilirdir. Örneğin, mısır şurubu kullanılarak yapılan ve içinde kırmızı meyve, meyve boyası, çikolata şurubu, mısır nişastası, kakao tozu ya da çikolata tozu bulunan kimyasal karışımlar vardır. Ayrıca şeker tozu ya da tuz kullanılarak yapılan sahte kanlar da bulunur. Sahte kan özel efekti sık sık tercih ediliyor.

Sahne Makyajı

makyaj Buddy Ebsen

Makyaj özel efektlerinin birçoğu bilime, özellikle de kimyaya dayanır. Makyajın arkasındaki bilim göz ardı edilir ya da yanlış anlaşılırsa talihsizlikler ortaya çıkabilir. Örneğin "Oz Büyücüsü"ndeki Teneke Adam'ı oynayan Buddy Ebsen, makyajının metal ile oluşturduğu toksisite nedeniyle hastaneye kaldırılmıştır. Bu nedenle ortada bir makyaj bilimi olduğu doğrudur.

Filmlerdeki özel efektlerin arkasındaki bilim yazımız burada son buldu. Daha fazla içerik için bu bağlantıyı takip edebilirsiniz: https://evrenatlasi.com/k/bilim-teknoloji/